Tag: Landelijke omroep

Voor radioliefhebbers was vrijdag 7 juli een belangrijke dag. Eerder dan iedereen verwacht had, maakte Micky Adriaansen die ochtend de uitslag bekend van de veiling van landelijke commerciële FM-frequenties (zie kader). Haar naar later die dag bleek laatste daad als minister van Economische Zaken in het kabinet Rutte IV, maar wel een lucratieve: de veiling heeft bijna €153 miljoen opgeleverd. De schatkist is daarmee de grote winnaar. Voor de luisteraar verandert er weinig.

1 oktober was voor KINK FM altijd al een historische dag: de zender begon op 1 oktober 1995 en precies 16 jaar later moest het station noodgedwongen stoppen. Ik vroeg me toen al af waarom KINK FM niet op internet verder ging, maar aan die wens wordt nu alsnog gehoor gegeven. Op 1 oktober 2018 werd definitief bekendgemaakt wat iedereen al wel zag aankomen: per 1 februari 2019 komt KINK FM terug. Als KINK, want zonder FM-frequentie. Maar met station manager Michiel Veenstra, die voor mij nog een van de laatste redenen was om naar 3FM te luisteren.

Zeker, het lage marktaandeel (en vooral de snelheid waarmee dat bereikt is) is zorgelijk. Het toont aan dat 3FM in rap tempo het contact met zijn doelgroep is verloren. Aan de andere kant biedt de huidige positie in de marge een mooi uitgangspunt om scherpe keuzes te maken, en daar ook voor langere tijd aan vast te houden. Het lijkt immers alleen maar beter te kunnen.

(English version below) Elke vrijdag om 12.00 uur worden op www.europeanborderbreakerscharts.eu de nieuwe European Border Breakers Charts (EBBC) gepubliceerd. Het overzicht van opkomende Europese artiesten, die buiten hun thuisland succesvol zijn. Dit succes wordt in toenemende mate bepaald doordat de muziek van die artiesten gestreamd wordt. Daarom worden in de EBBC vanaf 2018 de door Radiomonitor geleverde airplaygegevens gecombineerd met beschikbare streamingdata. Dit maakt de charts nog sneller, nog vollediger en nog relevanter. Kortom: een onmisbare bron van informatie voor iedereen die, zakelijk of privé, de vinger aan de pols van de Europese muziek wil houden.

Feit is, dat ik steeds vaker naar NPO Radio 2 luister. Eerst nog met een treurend half oor gericht op 3FM, maar inmiddels met steeds meer overtuiging. Radio 2 heeft in een - naar radiobegrippen - hoog tempo zijn stoffige en oubollige imago afgeschud, de juiste nieuwe helden aangetrokken en een lekkere flow in de programmering. So far, so good. Toch heb ik nog wel een paar suggesties, waarbij ik me even tot de muziek beperk.

In 2015 begon het bergafwaarts te gaan met 3FM. Na Gerard Ekdom vertrokken ook alle andere bekende dj's en werd geprobeerd de jongere luisteraars te paaien door meer hip hop en r&b te gaan draaien. Uiteindelijk leidde dat tot historisch lage luistercijfers en een nieuwe koerswijziging in 2018. Twee jaar eerder kopte De Telegraaf 'Hoeveel muziek zit er nog in 3FM?'. Naast mijn grote radioheld Frits Spits mocht ik in dit stuk mijn mening geven.

(English version below) In januari werden de European Border Breakers Charts gelanceerd. Een wekelijkse set op airplay gebaseerde hitlijsten, die aangeven welke opkomende Europese artiesten buiten hun thuisland op de Europese radio gedraaid worden. Op de achtergrond wordt continu gewerkt aan optimalisering van de samenstelling en toegevoegde waarde, dus zowel de lijsten als de site zijn voortdurend in ontwikkeling. Kleine verbeteringen worden ‘on the fly’ doorgevoerd, maar grotere wijzigingen worden opgespaard. Deze zomer hebben we weer een grote slag geslagen. De belangrijkste aanpassingen zal ik hieronder toelichten.

De radiowereld zelf mag dan als ‘slow business’ bekend staan, de wereld eromheen verandert wel in rap tempo. De extra kanalen die zijn ontstaan, vormen niet alleen een nieuwe uitlaatklep voor bestaande zenders, maar bieden ook ruimte (veel ruimte) aan nieuwe concurrenten (veel nieuwe concurrenten). En daarnaast is er nog de doorbraak van streaming, wat in huize Schlosser - en niet alleen hier - al veel luistertijd van de radio afsnoept. Met een scherpe positionering is het echter mogelijk een flink publiek te blijven bedienen. En bij een slimme positionering kunnen publieke en commerciële zenders prima naast elkaar bestaan, i.p.v. in dezelfde vijver te vissen.

Op Eurosonic Noorderslag worden elk jaar de European Border Breakers Awards uitgereikt aan die opkomende Europese artiesten die het voorafgaande jaar het meeste succes...

(English version below) De European Border Breakers Charts zijn een spin-off van de European Border Breakers Awards. Om precies te zijn, is het een wekelijkse set hitlijsten, die aangeeft welke nieuwe Europese artiesten buiten hun thuisland op de Europese radio gedraaid worden. De charts zijn een initiatief van Eurosonic Noorderslag en EBBA samen met de European Broadcasting Union, ondersteund door de Europese Commissie en gebaseerd op airplaygegevens verzameld door Radiomonitor. Voor de realisatie van het project werd Werner Bros. tekst | uitleg in de arm genomen en wat heb ik dat met plezier gedaan!

Radio is 'slow business'. Wat dat betreft kan NPO 3FM hopen dat 538 niet direct garen zal spinnen bij de overstap van Coen & Sander, na de zomer. En het feit dat Gerard Ekdom zijn lunchshow op de popzender inruilt voor een ochtendprogramma op NPO Radio 2 is ook niet per se een ramp op de korte termijn. Toch kan ik me voorstellen dat de gelijktijdigheid der dingen zendermanager Wilbert Mutsaers wel zorgen baart. Maar hij kan ook redeneren dat hierdoor het moment ontstaat om een koerswijziging door te voeren. Ik heb daar (ongevraagd) wel wat ideeën over…

Ik kan me zo voorstellen dat onafhankelijke muzieklabels en distributiebedrijven de vrijdagmiddagborrel tegenwoordig vooral gebruiken om hun verdriet weg te drinken. Want er valt niet veel meer te vieren. Kijk bijvoorbeeld eens naar de Single Top 100 van deze week. Slechts achter 15 van de 100 liedjes staat geen Universal, Sony of Warner. Veel van die 15 tracks zijn dancehitjes. Volkse muziek daarentegen is de laatste tijd de grote – en opvallende - afwezige in de lijst. Dit minimaliseert ook de aanwezigheid van veel in dat genre gespecialiseerde independent labels.Waaraan kan die uittocht van de onafhankelijken te wijten zijn?

Was in 2012 Tony Berk te gast op de Eurosonic Noorderslag Conference om zijn succesverhaal toe te lichten en sprak in 2013 Eelko van Kooten over het succes van Spinnin’ Records, dit jaar mocht ik Kees de Koning over dit onderwerp interviewen. Wie Kees de Koning zegt, zegt Top Notch en hip hop. Maar ook Anouk. Daarnaast is hij echter ook boekenuitgever, concertorganisator, filmproducent, horeca-uitbater en nog veel meer. Eigenlijk doet De Koning gewoon waar hij zin in heeft en hij neemt daarbij zelden een blad voor de mond. Ook nu niet.

Muziek is overal, maar production music al helemaal. In commercials, onder documentaires, ter omlijsting van radio- en tv-programma’s of als markering van een reclameblok… zonder al die langere en kortere muziekjes zouden mediaproducties maar een saaie bedoening zijn. Prominent maar bij het grote publiek onbekend, al komt daar steeds meer verandering in.

Muziek is overal, maar production music al helemaal. In commercials, onder documentaires, ter omlijsting van radio- en tv-programma’s of als markering van een reclameblok… zonder al die langere en kortere muziekjes zouden mediaproducties maar een saaie bedoening zijn. Prominent maar bij het grote publiek onbekend, al komt daar steeds meer verandering in.

Wat begin dit jaar begon als een op zichzelf staand interview met Wilbert Mutsaers over het aangescherpte muziekbeleid op 3FM, begint een mooie serie te worden. Ik schoof aan bij Rob Ester (Q-music) en Dave Minneboo (538), en nu vertelt ook Arjan de Ruiter over de keuzes die Radio 2 maakt op muziekgebied. Ondanks het voortdurende succes van de Top 2000 heeft de zender het niet makkelijk en de voorgenomen verjonging en verfrissing duurt langer dan verwacht. Maar hij weet: ‘Radio is slow business’.

Nadat Wilbert Mutsaers en Rob Ester al eerder inzicht gaven in het muziekbeleid van 3FM en de muzikale uitgangspunten van Q-music, geeft programmadirecteur Dave Minneboo nu een kijkje in de keuken van 538. De doelgroep van het station heeft zich de afgelopen jaren fors verbreed, wat voor (de adverteerders op) een commerciële zender niet per se een voordeel is. Mede daarom wordt momenteel zwaar ingezet op verjonging.

Afgelopen maandag, 17 februari, zond de VARA een aflevering uit van tv-programma Rambam, die in het teken stond van manipulatie van de hitlijsten. Daarin werd aangetoond dat een single (in dit geval Schijn Een Lichie Op Mij van Drukwerk 2) de Single Top 100 ingekocht kan worden door het nummer enkele honderden keren te (laten) downloaden. Voor insiders geen nieuws, maar voor vele Nederlanders wel, gezien de reacties. De Stichting Nederlandse Top 40 besloot na de uitzending per direct geen downloads meer mee te tellen bij de samenstelling van de lijst. 3FM Mega Top 50-presentator Bart Arens vindt dat om meerdere redenen onverstandig.

Twee weken geleden gaf Wilbert Mutsaers op deze plek inzicht in het veranderende muziekbeleid van 3FM. Op zijn beurt doet music & content director Rob Ester nu een boekje open over de playlist van Q-music. Een zender die volgens Ester weliswaar met zijn tijd meegaat, maar al acht jaar lang vasthoudt aan zijn muzikale uitgangspunten. Een koers die zijn vruchten afwerpt, gezien de stijgende luistercijfers van het afgelopen jaar.

Zij die het 'oude' medium radio een glorieuze gang richting het putje voorspellen, hebben ongelijk. Er is nog nooit zoveel muziek gemaakt en mensen hebben dus meer dan ooit behoefte aan duiding en voorselectie. Dat was een van de conclusies van 3FM-zendermanager Wilbert Mutsaers en -dj Giel Beelen tijdens het panel 'De toekomst van radio'), en zeker voor wat het grote publiek betreft, ben ik het met hen eens.