Met een totaalomzet van €282,1 miljoen was 2022 opnieuw een prima jaar voor de Nederlandse muziekindustrie. Ten opzichte van het voorgaande jaar werd met bijna 11% geplust. Hoewel dat een kleinere groei is dan de bijna 14% die van 2020 op 2021 geboekt werd, houdt de stijgende lijn die in 2015 werd ingezet dus aan. Wel bleef het omzetaandeel van streaming iets dalen, ten gunste van het belang van vinyl. Dit blijkt uit cijfers die brancheorganisatie NVPI vandaag bekendgemaakt heeft.
Digitaal
Bij alle – terechte – jubelverhalen over vinyl moeten de verhoudingen niet uit het oog verloren worden. Met een omzetaandeel van 80,9% is digitale exploitatie nog altijd een ruim vier keer zo grote inkomstenbron voor de industrie dan de verkoop van fysiek product. Aanbod in de vorm van streams, downloads of mobiele content heeft bovendien het voordeel van lage en stabiele ‘productiekosten’. Dat kan van het persen van CD’s en vooral vinyl niet gezegd worden.
Van het omzetaandeel van digitaal neemt streaming het leeuwendeel voor zijn rekening. Vergeleken met 2021 bracht het jongste businessmodel vorig jaar zelfs 9,9% meer in het laatje, namelijk €223,9 miljoen. Het is daarmee voor het eerst in tien jaar tijd dat de groei – zij het nipt – onder de 10% uitkwam. Ondanks die aanhoudende groei nam het aandeel van streaming in de totaalomzet het afgelopen jaar af van 80,1% naar 79,4%.
Anders dan voorgaande jaren telt NVPI de omzet uit downloads en mobiel nu bij elkaar op. Beide segmenten hadden in 2021 nog met een forse daling te kampen (van resp. 13,2% en 30,1%), maar de gecombineerde omzet zat vorig jaar weer in de lift. Navraag bij NVPI leert echter, dat die stijging alleen voor mobiel geldt. De gezamenlijk gerealiseerde plus van 38,7% lijkt enorm, maar dat is enigszins vertekend door de relatief lage bedragen die ermee gemoeid zijn. De omzet steeg van €3,1 miljoen naar €4,3 miljoen.
Fysiek
De oorspronkelijke angst dat de opkomst van digitale ‘dragers’ de verkoop van fysiek product teniet zou doen, blijkt niet (helemaal) gegrond. Zeker, de verkoop van met name CD’s heeft een flinke knauw opgelopen, maar daar stond een voor de meeste mensen onverwachte opleving van vinyl tegenover. Zozeer zelfs, dat de omzet van vinyl sinds 2020 boven die van CD’s ligt. Die trend zet zich voort. De vinylverkoop steeg in 2022 met 30,3% naar €37 miljoen, terwijl CD’s – met een ‘groei’ van -12,6% het enige segment in de rode cijfers – nog maar goed zijn voor minder dan de helft van dat bedrag; €15,3 miljoen.
Hierbij past nogmaals de kanttekening dat de prijs van vinyl de afgelopen jaren fors gestegen is. De groei in stuks ligt dus een stuk lager dan de groei in omzet, zoals de voorzitter van entertainmentretailersbranchevereniging NVER, Martin de Wilde, vorig jaar al aangaf in een reactie op de industriecijfers. Want toch nog even voor de duidelijkheid: NVPI rapporteert de omzet van de muziekindustrie (exclusief importen en retouren). Dit zijn dus inkomsten van tussenpartijen (winkeliers, streamingdiensten enz.), niet uit verkoop aan consumenten.
In de marge liet ook het segment ‘dvd, singles en overig’ (denk aan cassettes en minidiscs) een groei van 6,7% zien. Het is veelzeggend dat dit percentage gelijkstaat aan slechts een ton extra omzet, maar toch: een jaar eerder werd nog een miljoen ingeteerd. Deze opleving komt volledig voor rekening van ‘singles en overig’, meldt NVPI desgevraagd, maar een duidelijke verklaring is hier niet voor. Bij marktaandelen in deze orde van grootte kunnen afrondingen al grote verschillen teweegbrengen.
Marktcijfers audio (omzet muziekindustrie)
Bron: NVPI Audio
Ontwikkelingen in de omzet van de muziekindustrie in Nederland sinds 2013
Bron: NVPI Audio
Bestverkochte singles
Bron: GfK DutchCharts
Bestverkochte albums
Bron: GfK DutchCharts
Hoofdafbeelding: Urban Outfitters
