Bertus Distributie is naar eigen zeggen de grootste onafhankelijke speler op het gebied van fysieke muziekdistributie in Europa. Maar hoge bomen vangen veel wind en Corona hakte er flink in op het hoofdkantoor in Capelle aan den IJssel. Na een paar maanden waarin het bedrijf door het oog van de naald kroop, veerde het echter terug naar bijna het oude niveau. Dankzij de toetreding van een aantal nieuwe investeerders wordt zelfs weer vol vertrouwen naar de toekomst gekeken. Een goede aanleiding voor een gesprek met ceo Jan van Ditmarsch.
Welke impact heeft de coronacrisis op Bertus gehad?
“Als in heel Europa opererend bedrijf werden we die eerste maanden geconfronteerd met een opeenstapeling van voldongen feiten: in een groot aantal landen moesten de winkels dicht, er gingen nog maar weinig mensen naar de stad, releases werden uitgesteld… De impact daarvan was enorm, niet alleen op onze omzet, maar ook op onze dienstverlening. Eind maart kwam bijvoorbeeld het album Gigaton van Pearl Jam uit. Dat zouden we in plukken binnenkrijgen, maar het bleef bij één levering van 1.000 stuks. Toen ging heel Europa op slot, inclusief de cd-fabrieken en vinylperserijen. Het is ons door veel winkeliers wel kwalijk genomen dat wij daardoor niet meer konden leveren.”
Wat was het spannendste moment van het afgelopen jaar?
“De eerste maanden van de eerste lockdown waren verschrikkelijk, omdat de ontwikkelingen over elkaar heen buitelden. We hebben toen een coronateam samengesteld dat er bijna alleen maar mee bezig was om te zorgen dat we aan alle regels voldeden. Waar in het magazijn normaal gesproken vijf mensen met een pallet bezig zijn, mocht dat er nog maar eentje zijn, om maar een voorbeeld te noemen. Doordat alles stilviel, was in maart en april nog maar 5% van onze omzet over. Dat is niet eens genoeg om de vaste lasten te betalen. In die periode hebben we enorm ingeteerd op onze reserves en moesten we tientallen mensen ontslaan. Dat zijn banen die ook niet meer terugkomen. Gezien de ontwikkeling van de markt is het de nieuwe realiteit dat we het werk met de huidige mensen zullen moeten doen. Vorig jaar verkochten we binnen Nederland bijvoorbeeld nog voor €3 miljoen aan klassiek. Dit jaar gaan we de €600.000,- niet halen. Dan kun je daarvoor dus niet drie accountmanagers op de weg hebben.”
Hoe staat Bertus er nu, in de laatste maand van 2020 voor?
“Sinds eind juni gaan de verkopen weer heel goed. De maatregelen werden versoepeld, de releasestroom kwam weer op gang en tegen de verwachting in zijn muziekwinkels niet massaal omgevallen. Mensen hebben blijkbaar juist in deze tijden behoefte aan muziek en zijn toch weer cd’s, en vooral lp’s, gaan kopen. Zowel via onlinewinkeliers als bol.com en Amazon, die wij ook beleveren, als in de platenzaak. Na die inhaalslag ligt de verhouding vinyl-cd bij ons nu afgerond op 65-35. We verkopen ook nog wat dvd en merchandise, maar dat zijn percentages achter de komma. Vooral door de enorme opleving van vinyl ligt onze omzet nu nog maar 5% achter op vorig jaar rond deze tijd. In maart zou ik onmiddellijk getekend hebben voor een omzetverlies van 5%.”
Ondanks dit zware jaar zijn jullie er zelfs in geslaagd nieuwe investeerders te vinden. Zoeken naar nieuw kapitaal is meestal niet een maatregel uit luxe, toch?
(lacht) “Dat zeg je netjes. Die zoektocht is al vóór de coronacrisis begonnen, want er speelde al het een en ander. In 2019 zijn twee van de oorspronkelijke partners in Bertus vertrokken, en de Duitse markt stortte in, waardoor we onze Duitse dochteronderneming H’Art moesten reorganiseren. Daarbij hebben we de distributieactiviteiten naar Capelle gehaald en dus veel mensen in het Duitse magazijn moeten ontslaan. Tegelijkertijd wilden we ons bedrijf doorontwikkelen om steviger te staan in de toekomst.”
Wat zijn die nieuwe investeerders voor mensen?
“Ik noem geen namen, maar het zijn vier personen, geen bedrijven. Dat zijn mensen die hun sporen in de media- en muziekindustrie hebben verdiend en zelf muziekliefhebbers in hart en nieren zijn. Zij geloven net als wij dat de lp en cd altijd fysiek zullen blijven bestaan. Zij worden nu medeaandeelhouders in Bertus door kapitaal en kennis te investeren. Deze mensen zullen niet de hele dag in Capelle op de werkvloer rondlopen, maar wel hun kennis inbrengen op het gebied van de bedrijfsvoering om Bertus naar een hoger niveau te tillen.”
Het kapitaal dat zij inbrengen, wordt voor een aantal doelen aangewend. Een persbericht hierover noemt o.a. ‘versterking van het Europese netwerk van verkoopkantoren’. Bertus heeft nu kantoren in 19 landen, waaronder België, Frankrijk, Duitsland, Spanje, Italië en de Scandinavische landen. Waar zou je nog naartoe willen uitbreiden?
“Onze ambitie om in elk Europees land een verkoopkantoor te hebben, staat nog steeds overeind. We zijn zelfs bezig geweest met een kantoor in Engeland. Dat hebben we vanwege Brexit voorlopig uitgesteld, maar het is nog steeds wel een wens.”
Een ander doel voor de toekomst is ‘uitbreiding van jullie muziekdistributie-gerelateerde dienstverlening’. Wat houdt dat concreet in?
“Via V2 verzorgen wij voor kleine bandjes de digitale distributie naar de streamingplatforms. Dat is een voorbeeld van een dienst die we nog wel zouden willen uitbouwen.”
Blijft Bertus een B2B-bedrijf, of gaat het ook rechtstreeks aan consumenten leveren?
“De markt is dusdanig in beweging, dat we elke optie open houden. Begin deze eeuw stelde je me deze vraag ook al, en toen zeiden we nog: we beginnen geen internetwinkel, want dan worden we een concurrent van onze eigen klanten. Maar de ontwikkelingen zijn momenteel dusdanig, dat we nu wel scherp kijken naar modellen als B2C (business to consumer, WS) en D2C (distributor to consumer). Met wat aanpassingen kunnen we ons bestelsysteem ook openzetten voor particuliere klanten.”
Daarover gesproken: op jullie to do-lijstje staat ook ‘investeringen in ICT en content’…
“We hebben de afgelopen jaren ons automatiseringssysteem BASplus doorontwikkeld tot het nieuwe, online My Bertus-bestelsysteem. Dat voorziet onze klanten real-time van oplossingen om orders te plaatsen, backorders en paklijsten te controleren, nieuwe releases te checken, en speciale aanbiedingen en campagnes te ontdekken. Daarmee is het een stuk moderner systeem dan BASplus was, maar er kunnen nog wel dingen aan verbeterd worden. De retourprocedure kan bijvoorbeeld nog wel wat makkelijker gemaakt worden voor zowel de klanten als onszelf, en we willen track & trace-informatie toevoegen. Wat investeringen in content betreft, hebben we nu meer speelruimte voor o.a. het aankopen van muziekcatalogi en het sluiten van sales- en distributiedeals met labels en artiesten. De investeringen komen dan ook niet alleen ten goede aan Bertus Distributie, maar juist ook aan bestaande participaties zoals V2, Music On Vinyl en Music On CD.”
Denk je bij ‘investeringen in content’ ook aan het overnemen van andere marktpartijen?
“Daar staan we voor open. We willen onze positie als de nummer 1-distributeur van fysiek product in Europa verstevigen, en als we daarvoor een samenwerking moeten aangaan met een andere partij, sluit ik dat niet uit.”
Waar staat Bertus Distributie over 5 jaar?
“Dat vroeg de bank ook, afgelopen voorjaar. Als jij me kunt vertellen wanneer de coronacrisis achter de rug is en welke Brexit-deal gesloten wordt, geef ik je het antwoord.”
