1 oktober was voor KINK FM altijd al een historische dag: de zender begon op 1 oktober 1995 en precies 16 jaar later moest het station noodgedwongen stoppen. Ik vroeg me toen al af waarom KINK FM niet op internet verder ging, maar aan die wens wordt nu alsnog gehoor gegeven. Op 1 oktober 2018 werd definitief bekendgemaakt wat iedereen al wel zag aankomen: per 1 februari 2019 komt KINK FM terug. Als KINK, want zonder FM-frequentie. Maar met station manager Michiel Veenstra, die voor mij nog een van de laatste redenen was om naar 3FM te luisteren.
Voortzwabberend inzicht
Het deed me pijn te zien hoe het marktaandeel van 3FM in vijf jaar tijd tuimelde van 12% naar de huidige 2,6%. Radio is slow business? Ja, de luisteraars komen te voet, maar ze gaan te paard. De DJ’s gingen in die periode trouwens ook te paard. Coen & Sander, Rob Stenders, Gerard Ekdom, Giel Beelen, Domien Verschuuren… ze kozen allemaal hun heil ergens anders.
En nu dus ook Michiel Veenstra. Zijn vertrek heeft mede te maken met het zwalkende muziekbeleid van 3FM in de afgelopen jaren. “Het is niet handig als je in een paar jaar tijd een aantal keer van geluid en missie verandert,” zei hij in NRC. Wat dat betreft gaf ik de zender de afgelopen jaren een paar keer ongevraagd advies (gedetailleerd en in bullets), dat nu onder leiding van de nieuwe zendermanager Sharid Alles lijkt te worden opgevolgd. Maar het is too little, too late, vrees ik.
Wat 3FM ook niet helpt, is dat door het Commissariaat voor de Media de laatste tijd weer sterk wordt gecontroleerd op het weggeven van concertkaartjes. Net op dat moment komt KINK terug, met opstartkapitaal van Leon Ramakers. Dat wordt dan wel nadrukkelijk als een privéaangelegenheid omschreven, maar het zal de weg naar Mojo in elk geval niet langer maken. En KINK hoort natuurlijk ook gewoon op de festivals. Klaar.
Concessies
Termen als ‘indie’ en ‘alternative’ zijn containerbegrippen, die vrij breed kunnen worden geïnterpreteerd, al naar gelang de grootte van de niche die je kiest. 3FM verlegt het accent naar meer alternatief, maar zal altijd een brede doelgroep willen bereiken. Gek genoeg lijkt de NPO dat als een missie te zien, terwijl de publieke omroep volgens mij juist niches zou moeten bedienen.
Met alternatieve muziek een brede doelgroep willen aanspreken betekent: concessies doen en dus ook altijd mainstream muziek blijven draaien. Dat is nu juist wat KINK niet van plan is: geen concessies, geen sandwichformules en geen crowd pleasing. Althans, ze schikken zich in hun rol om maar een kleine ‘crowd’ te kunnen ‘pleasen’. Jan Hoogesteijn denkt dat een marktaandeel van 3 à 4% mogelijk moet zijn, maar rekent daar voorlopig niet op. Dat lijkt me ook een realistische inschatting, al schreef ik al eerder: een kleine, duidelijke doelgroep kan voor adverteerders net zo belangrijk zijn als een grote, diverse doelgroep. Als KINK zich op die manier bij de mediabureaus profileert (en het waarmaakt, uiteraard), voorzie ik een eerder break-even dan menigeen voor mogelijk houdt.
Databundels
Sowieso is de tijd nu meer dan ooit rijp voor een (online)zender als KINK. De hoeveelheid mobiele apparaten in de markt is enorm en die zijn bijna allemaal verbonden met internet. De uitrol van 4G (en toekomstige nog snellere protocollen) en bijna onbeperkte databundels nemen de laatste hindernissen weg. Zelfs in het buitenland, want roaming is binnen de EU ook al afgeschaft. Bovendien worden gaandeweg ook steeds meer auto’s met wifi uitgerust, dus de sky begint letterlijk de limit te worden.
Verwachtingen
Eerlijk gezegd zijn ook mijn verwachtingen van KINK 2.0 sky high. Het lijkt me natuurlijk heerlijk om die KINK-classics weer op de radio te horen, maar eerlijk is eerlijk, die vind je ook op Spotify. De grootste kracht van KINK was juist de nieuwe muziek waarmee het me liet kennismaken. Ik hoop dan ook dat dat het hoofdbestanddeel wordt van het nieuwe KINK.
Daarbij zou ik wensen dat de zender (en dus de luisteraar) volop gaat profiteren van het enorme wereldwijde muziekaanbod dat er tegenwoordig is. Ik heb nu al een aantal keren gehoord dat de labels steeds vaker primeurs bewaren voor New Music Friday, en die niet meer in diezelfde week bij de radio aanbieden. Dan staat het een zender als KINK ook vrij om een hele eigen muzikale koers te varen. Wat mij betreft dus graag veel albumtracks en liedjes die in Nederland niet actief gepromoot worden.
Moet KINK een gitaarzender worden? Zeker niet! Dat was het trouwens in zijn eerste 16 jaar ook al niet, maar meer dan ooit zijn liefhebbers van alternative tegenwoordig breder georiënteerd. Dat neemt niet weg dat ik verwacht (en vurig hoop) dat met de terugkeer van KINK het percentage gitaarmuziek op de radio explosief stijgt. Daar blijft tot nu toe namelijk nog zoveel moois van onder de radar. Zeker op ‘female-fronted’ gebied.
Tot slot hoop ik op het nieuwe KINK weer aansprekende DJ’s te horen, die weten waar ze het over hebben en die ik geloof als ze een liedje of een band aanprijzen. Ik hoop dat KINK een echte muziekzender wordt. Muziek, muziek, muziek. Hoe zeer ik ook in mensen geïnteresseerd ben, hoef ik van een DJ niet te weten hoe zijn/haar weekend was. Tenzij die in het weekend een toffe nieuwe band ontdekt heeft die ik moet horen. Kom dan maar door!
Oh, en voor de echte nerds: ik hoop dat Dion Posdijk de audio-vormgeving weer voor zijn rekening neemt. Dat alleen al was een reden om de radio op KINK te zetten!
Is het al 1 februari 2019?
(Foto: Nathan Reinds)
Ik ben benieuwd wat het verschil met Pinguinradio wordt, die draaien al veel gitaarmuziek en er wordt weinig geluld, maar alles draait daar om de muziek. Daarom is Pinguin ook zo goed. Ik verwacht dat KINK meer alternatieve dance gaat draaien dan Pinguin, en als dat zo is zal ik meestentijds lekker bij Pinguin blijven. Oh ja, maar als Jan Douwe Kroeske terug mocht komen, dan ben ik zeker van de partij.