Free Record Shop is de speelbal geworden tussen een overnamekandidaat en de entertainmentindustrie. Die potentiële investeerder, ProCures, zegt alleen te kunnen instappen als de leveranciers weer op krediet gaan leveren, en reageert daarmee op het feit dat de industrie alleen nog maar producten levert als die direct worden afgerekend. De vraag is: wie doet de komende dagen (veel meer tijd is er niet, schat ik) water bij de wijn?
Een ANP-bericht dat gisteravond werd verspreid, bevatte weinig hoopgevende signalen. Free Record Shop had al een wederzijdse afhankelijkheidsrelatie met de entertainmentindustrie, maar is om te kunnen overleven nu ook afhankelijk geworden van een partij die in de keten wil investeren. Die partij lijkt in ProCures gevonden, maar dat bedrijf wil zowel de verhuurders van de dure A1-locaties van Free Record Shop als diens leveranciers flink de duimschroeven aandraaien. Bij de verhuurders valt naar mijn verwachting niets te halen, dus dan blijft de entertainmentindustrie over. Maar die heeft zelf blijkbaar net zijn leveringsvoorwaarden verscherpt.
Uit het ANP-bericht blijkt, dat de industrie de betalingstermijn van 60 dagen heeft opgeheven. Er wordt alleen nog geleverd, als direct betaald wordt. Dat doen maatschappijen niet zo maar. Blijkbaar heeft Free Record Shop nog veel rekeningen openstaan en wil de industrie de schade niet verder laten oplopen. Dat kun je ze niet kwalijk nemen. Labels (of distributeurs, die niet hun eigen producten verkopen, maar die van een ander) die in deze situatie vasthouden aan zo’n betalingstermijn, zijn bij een faillissement hun geld (of dat van de labels die zij vertegenwoordigen) kwijt. Behalve de bij de industrie opgebouwde achterstanden heeft Free Record Shop immers ook een ‘fikse belastingschuld‘, waarover het met de fiscus onderhandelt.
Alsof de entertainmentindustrie dus al niet genoeg zorgen heeft over deze situatie, wil investeringsmaatschappij ProCures de hete aardappel nog dieper in de schoot van de leveranciers leggen. Het bedrijf dreigt Free Record Shop alleen te willen overnemen als de industrie weer op krediet gaat leveren. Voor de periode na die eventuele overname wordt onderhandeld over het kwijtschelden van een deel van de openstaande rekeningen en betere inkoopcondities. Zowel maatregelen met een eenmalig als een structureel karakter dus, waardoor de pijn bijna helemaal bij de leveranciers komt te liggen. ProCures laat de overname en kosten van een toekomstige reorganisatie in feite door de industrie financieren, zodat het zich zelf kan toeleggen op het oogsten van eventuele opbrengsten die daarmee op termijn gemoeid zullen zijn.
Die reorganisatie, als het al zover komt, zal ongetwijfeld neerkomen op het fors terugbrengen van het aantal winkels (en dus personeelsleden). Een situatie zoals we die onlangs ook in Engeland gezien hebben bij HMV. Zoals ik in mijn recente RetailActueel-column al aangaf, zou een verdwijning of inkrimping van Free Record Shop ook slecht nieuws zijn voor de resterende entertainmentwinkels. Het wegvallen van ongeveer een kwart van de omzet (het marktaandeel van de keten) heeft onvermijdbaar consequenties voor de leveranciers, en het wegvallen of kleiner worden van labels en distributeurs zal minder (fysieke) releases tot gevolg hebben. Dat zal de overblijvende retail hard raken.
Toch zie je in Groot-Brittannië ook een tegenbeweging. Na de overname door investeringsmaatschappij Hilco UK werden begin dit jaar meer dan 100 HMV-vestigingen gesloten. Winkelketen WH Smith, die de laatste jaren nauwelijks entertainmentproducten meer aanbood, ging daarna weer cd’s en dvd’s in zijn assortiment opnemen.
We zullen zien hoe dat hier zal gaan. Het lot van Free Record Shop zal volgende week wel bezegeld worden…
Ik heb nog even zitten denken over de consequenties voor kleine labels en de kleine zelfstandige platenwinkels. Ik neem aan dat die gelden voor Nederlandse labels en artiesten. Nederland lijkt me wereldwijd een dermate klein afzetkanaal dat de grote internationale labels niet meteen in de stress schieten als de FRS verdwijnt. Toch?
Helaas voor de internationale labels beperkt deze trend zich niet tot Nederland. HMV heeft het moeilijk in Groot-Brittannië, FNAC in Frankrijk, enz. Dit is dus een ontwikkeling die wel degelijk wereldwijde gevolgen heeft. En daar gaan we dus ook als muziekliefhebbers allemaal iets van merken.